Iedere organisatie die personeel inhuurt via een uitzend- of detacheringsbureau komt ermee in aanraking: de Wet Waadi. Deze wet, voluit de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs, bestaat sinds 1998 en heeft één doel: zorgen voor eerlijk werk en gelijke behandeling van flexkrachten. Toch blijkt in de praktijk dat veel werkgevers niet precies weten wat de wet inhoudt, en welke verplichtingen er gelden.
In dit artikel lees je wat de Wet Waadi is, waarom deze wet is ingevoerd en welke gevolgen dit heeft voor werkgevers én werknemers.
Waarom bestaat de Wet Waadi?
Voordat de wet er was, bestond er weinig controle op het uitlenen van personeel. Uitzendbureaus konden mensen inzetten zonder duidelijke regels, waardoor flexwerkers vaak minder betaald kregen dan hun vaste collega’s. Er waren ook misstanden, zoals het vragen van geld aan werknemers in ruil voor een baan.
De Wet Waadi moest daar een einde aan maken. De kern is eenvoudig: wie hetzelfde werk doet, moet op dezelfde manier worden beloond. Flexwerkers mogen niet slechter af zijn dan vaste medewerkers, en werkgevers moeten transparant zijn over de arbeidsvoorwaarden die gelden binnen hun organisatie.
Wat regelt de Wet Waadi precies?
De wet geldt zodra een werknemer via een derde partij onder leiding en toezicht van een opdrachtgever werkt. Denk aan uitzendkrachten, payrollmedewerkers of gedetacheerden. De belangrijkste verplichtingen zijn:
- Registratieplicht: elk uitzend- of detacheringsbureau moet ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel met een Waadi-registratie. Zonder dit nummer mag een bureau geen personeel ter beschikking stellen. Werkgevers die zaken doen met een niet-geregistreerd bureau lopen risico op boetes.
- Gelijke beloning: een flexwerker heeft recht op dezelfde beloning en primaire voorwaarden als vaste collega’s in dezelfde functie. Dat gaat niet alleen over loon, maar ook over toeslagen, vakantie-uren en vergoedingen.
- Informatieplicht: de opdrachtgever moet het bureau volledig en juist informeren over de arbeidsvoorwaarden die gelden. Alleen dan kan de uitzendkracht correct beloond worden.
- Verbod op kosten voor werknemers: een bureau mag nooit geld vragen aan werknemers voor hun plaatsing.
Handhaving en boetes
De Nederlandse Arbeidsinspectie ziet toe op naleving van de wet. Wie de regels overtreedt, kan forse sancties verwachten. Boetes voor het ontbreken van een Waadi-registratie kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Wordt er onderbetaald, dan kunnen zowel het bureau als de opdrachtgever verantwoordelijk worden gehouden. Dat maakt de Waadi niet alleen een wet voor intermediairs, maar ook een directe verplichting voor werkgevers die personeel inhuren.
Wat betekent dit voor werkgevers?
Voor werkgevers is de Wet Waadi meer dan een formaliteit. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Controleer altijd of een uitzend- of detacheringsbureau geregistreerd staat en lever volledige informatie over functies, salarisschalen en vergoedingen aan. Doe je dat niet, dan kan je zelf aansprakelijk worden gesteld voor onderbetaling of misstanden.
Daarnaast vraagt de wet om samenwerking tussen HR, inkoop en salarisadministratie. Het inhuren van flexibele arbeid moet goed zijn vastgelegd en afgestemd. Alleen zo voorkom je boetes én reputatieschade.
Wat betekent dit voor werknemers?
Voor flexwerkers biedt de Waadi vooral bescherming. Ze weten dat ze niet minder mogen verdienen dan vaste collega’s in een vergelijkbare functie. Ook hoeven ze nooit te betalen om via een bureau aan de slag te mogen. De wet draagt bij aan een eerlijker speelveld en geeft meer zekerheid.
Voorbeelden uit de praktijk
Een logistiek bedrijf dat extra orderpickers via een uitzendbureau inzet, moet ervoor zorgen dat deze uitzendkrachten hetzelfde uurloon en dezelfde ploegentoeslag krijgen als de vaste orderpickers.
Een IT-consultant die via een detacheringsbureau werkt onder leiding van de opdrachtgever, heeft recht op dezelfde beloning als vaste collega’s in dezelfde rol.
Een malafide bureau dat geld vraagt aan een werknemer voor plaatsing overtreedt de Waadi. In zo’n geval kunnen zowel bureau als opdrachtgever een boete krijgen.
Waarom is de Wet Waadi nog steeds actueel?
Flexibele arbeid blijft groeien en daarmee ook het risico op ongelijkheid. De Wet Waadi vormt samen met nieuwe Europese regels over loontransparantie en de hervormingen in de uitzend-cao’s de basis voor een eerlijkere arbeidsmarkt. Het naleven van de Waadi is dus geen keuze, maar een voorwaarde voor goed werkgeverschap.